die appel

die appel vasgespeld aan

jou bors

gryp ek 

soos eva

sink ek diep binne

die verbete verlossing 

van 

jou stem

wortel tekort

orals om my sien
ek ontkoppeling
selfs die letters in hierdie woorde
ly aan 'n tragiese diskonnek

vir die geletterde
in hierdie taal
is daar moontlik 'n samehang
en vloei van betekenis

dit is egter net op
die oppervlak
dieper onder die letters is
die wortels uitgekap
en hang 'n veronderstelde kommunikasie
slegs aan die takke van ons eie verbeelding

hoe kan my woorde
wortels groei om
'n ware ankering in
'n volhoubare bron
te verseker?

sy het nie altyd iets om te sê nie

as poësie eers haar lêplek
binne jou kom vind het
moet jy haar met veel beminning koester
moenie bekommer as sy
vir lank stil lê
onthou poësie hou ook 
van slaap
en woordloos wees
sy het nie altyd iets om te sê nie
sodra jy 
drukkende 
verwagting 
op haar plaas
dan los sy op
soos 
doudruppels 
in 
die 
son

chatoyant

i learnt a new word today:
chatoyant - to shine like a cat's eye
and i knew immediately what
to do with this shimmering and lustrous word:
break it up and 
plaCe its letters on a dark road so 
that the different 
facets of the syllables 
catch the smallest 
ray of light and show 
the way to the 
fluorescent heart of this poem
and make your own heart fill out with
radiating eyes that will see the cat all the 
way from its eyes to its very tail

spronge

sirkusligte skiet deur my toe oë

versamel ek die akrobate se hoogste spronge

waarmee my brein

die heinde en verre kan inspring

ag as my kop brandewyn kon stook

ag as my kop brandewyn kon stook

wat my op so 'n trip kan vat

sodat ek buite myself kan staan

en die plesiere van die nie-ek kan beleef

en dalk moet ek leer om te vervel

dat ek meer gereeld nuwe sensasies met

nuwe porieë kan voel

en ja as ek 'n biblioteek van tonge kon hê

waaruit ek nuwe gesprekke en slim woorde

na willekeur kon kies

en nou wat ek op 'n wens-trip gaan

wens ek kon elke week nuwe oë in my kop plak

dat ek enige verveeldheid met die herhalende horison

kan vervang met nuwe in-sig-te

en wat van ander tande wat nie

heeltyd my naels wil afbyt nie

en 'n ander kop met minder praatjies wat 

my altyd anderste wil oortuig

swem

in water so koud soos bergklippe teen

die douende hange in die vroeë oggendure

swem ek met my lyf en word ek een met water

grens verdwyn tussen vel en vloeistof

word die water een met my

voel ek geen weerstand van spier of senuwee

word my lyf die ontmoeting tussen waterstof en suurstof

proe ek water met my hele lyf

word ek een met die kolk en vloei van water

voel hoe al my dorstende selle oplos in

die in-vloed-ryke eenvoud van water

ready

my lips rise tumescently 
with pregnant bumps

my mouth so ready for 
the poetry to come gushing forth

my lips begin to move of their own accord
the anticipation is so strong

feel the verbal pulse spread from lip to heart
changing my heart-rate to that of the verse-rate

son

ek gaan lê in 
die son van jou hart
my oë glinster tevrede 
soos doudruppels

genoeg rede

die uitmergeling in my rugspiere berispe 
my begeerte tot vervolmaking
tog bly die vervulling in my kop 
die wilskragtigheid van my lyf te prys

hoekom is die lewe so moedswillig?

ons is almal outodidakte 
wat vanuit die tabula rasa en geen ervaring
'n lewe moet bou wat net wil sinmaak

die deskundiges verbeel hulself dat hul iets weet
ek moet hulle nie verkwalik nie
dit help die self-beeld om
jouself tot in kokkedoorskap te verbeel
dit is moes lekker om kamma-kamma te speel
dit is seker beter as al die kwaadwilligheid
en slagting wat uit al die donker krake breek

laat ek nie ophou die wêreld lees deur woord en akkoord
die met oë kan nie verskoning gebruik
dat hulle nie kan sien

werk deur die trauma
haal diep deur die krake en hoesbuie asem
die lig en lug sal deurbreek
die lewe se inherente kapasiteit tot heling
belowe dit

al word die vlerke ouer met elke vlug 
bly nuwe vere groei
genoeg rede om aan te hou vlieg

op jag

ek is op jag
gedurig op jag
die vangs is maar klein elke dag
slegs nietige lettergrepe hier en daar
wat in my lokval trap
niks meer

wat sal my digtersmaag versadig kry?
watter kopspeletjies, meditasie, 
marteling,
navorsing, ervaring
sal 'n gedig uit die blanke vlak
laat oprys?

my oë heeltyd gespits
my ore aan die klop
my hart alewig op die uitkyk
my potlood onverpoosd
aan die snuffel
om heerlike geheime soos truffels
uit die papier op te diep

we cover it up

we cover it up with civility
and good sentence construction
but by god we are in 
the middle of things falling apart

as jy berg kan wees

met elke tree boontoe 
laat die berg my hoër en hoër opstyg
buite myself rys ek uit my begrensde wese

word ek 'n stuk van die berg
my voete word gras
my ribbekas word klip
my hande word grond
my asem word die ope lug
en my voorkop word wolke

wie wil mens wees
as jy berg kan wees
vir ewig en ewig
berg
berg
berg

verbrokkeling

voor die nuus gebreek het
het ek my poppie onder die kombers
tussen my vingers vasgeklem
en elke stukkie troos uit haar wang gevryf

ek het geweet my hart gaan in stukke breek
ek bly klou en klou aan die poppie se lyf
ek soek vashouplek
in hierdie tyd van verbrokkeling

kierang

kierang kierang my duiselig
weet nie of die letters
toor of waarheid praat
wat is siek wat is gesond
wat is warm wat is koud
wat is liefde wat is kwaad
kierang kierang my disnis
slaat my oor my kop
en druk my die drein in
dit is te donker om my pad te vind
ek druk my handpalms styf teen my oë
ah die oombliklike verligting - 
die duisternis skilfer in 
'n swetterjoel sterre

Poetry next to the railway*

it is the first Wednesday of the month

that means we gather for open mic poetry in

the dusky light of the Steampunk coffee shop

in Lions River, The Midlands of KwaZulu-Natal

familiar and new faces come to read and enjoy poetry

within the tiny interior of the shop

the cold July air seeps into our bones

our hearts grow warmer with each syllable

i read poems by Antjie Krog, Ian McCallum and myself

outside the noisy traffic on the R103 can not stifle the intimacy

here next to the railway poetry is spoken and felt

rippling through throat and teeth

we are all a little nervous as we set off vocalising that first syllable

but by the end of each poem everyone feels

the joining of air and word

a unification of people as varied as the stars

afterwards we huddle around the counter to

dish up Mrs Thokan’s breyani for R30 a plate

and Mike’s coffee is on the house

even if we do not see each other outside this circle of poetry

we do not care for

here

right now

is where our tongues

come alive for

a fleeting eternity

*This poem is published in the Sol Plaatje European Union Poetry Anthology for 2017.

the blessed poem

the blessed poem crouches

full of compassion in front of

the poet’s nebulous womb

is it in this orbit

or another where the inexpressible

tastes like dew and manna on the tongue?

the nullification of death

stupefies the language-fighters and

the narcissists

the diverse research gives

no space

for the imagination

the poems can only

march in

their own protests

a fraction of a syllable

will purify my possessed head

there is no time for excessive metaphors

be it indigenous

or alien

it does not matter

we all stand with hungry lungs

that more and more  

fall away into a state of sigh

the sheets crumple themselves

the sheets crumple themselves

in the corners of rooms

too terrified to come in touch

with the ruthlessness

of our limbs

our pillows shrink away

too scared to be the resting place for

our mercilessness

with every breath

with
every 
breath
love loves 
and unloves me
a hundred times over

om met die berg op te klim

met elke spier wat trek en span
om met die berg op te klim
juig die hart
hoe heerlik die lug in die drakensberge
hoe verruklik die vlietende vryheid
wat in jou kieste opborrel
geen gejaag geen skaamte
geen huiwer geen angs
geen opinie geen irritasie
alom net lente-groen hange waaroor
ek my bene in totale oorgawe kan laat rol